Het aantal snelheidsovertredingen in ons land stijgt elk jaar, tot meer dan 4 miljoen in 2023. Dat blijkt uit cijfers die ik onlangs opvroeg. Die cijfers tonen niet alleen een algemene stijging van het aantal overtredingen, maar ook grote regionale verschillen. Dit is geen lokaal fenomeen meer, dit is een structureel probleem. En zo’n probleem vereist een structurele aanpak.
Provinciale verschillen, structurele uitdaging
De cijfers ik recentelijk opvroeg liegen er niet om: we rijden te snel. Ondanks grote provinciale verschillen, blijft het aantal overtredingen een stijgen. Elk jaar stijgt het aantal daar met ongeveer 100.000, met een uitzondering in 2021, toen er een stijging was van bijna 400.000 overtredingen. Tussen 2019 en 2023 werden in België meer dan 4,7 miljoen snelheidsovertredingen geregistreerd. Wel is enige nuance op zijn plaats. De stijging van het aantal snelheidsovertredingen gaat wellicht gepaard met de uitbreiding van het aantal controlepunten, zoals vaste flitspalen en trajectcontroles. Toch blijft het zorgwekkend dat zo veel bestuurders zich niet aan de snelheidslimieten houden, ondanks de uitbreiding van deze controlepunten. Antwerpen spant de kroon met een verdubbeling op vier jaar tijd. Maar ook in Henegouwen is de stijging indrukwekkend, met een toename van meer dan 170%. In andere provincies, zoals Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant, werden meer dan 2 miljoen overtredingen vastgesteld, terwijl in Luxemburg en Waals-Brabant het aantal rond de 400.000 lag. Opvallend is ook dat Brussel, ondanks de verkeersdrukte, aanzienlijk minder overtredingen telt dan Antwerpen. Het gaat hier niet alleen over aantallen, maar ook over gedrag in het verkeer. Door overdreven snelheid breng je jezelf én anderen in gevaar. We hebben een verkeersbeleid nodig dat preventief, slim en daadkrachtig is.
Ook in West-Vlaanderen is de stijging van het aantal snelheidsovertredingen duidelijk zichtbaar. In 2019 werden in de provincie 284.169 snelheidsovertredingen geregistreerd en in 2023 liep dat aantal op tot 498.042. Dat betekent een toename van bijna 75% in slechts vijf jaar tijd. Met deze cijfers staat West-Vlaanderen op de vierde plaats van alle Belgische provincies, na Antwerpen, Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant. Op lokaal niveau valt vooral de forse stijging op binnen de politiezone Brugge. In 2023 werden daar 99.514 snelheidsovertredingen vastgesteld – een stijging van 86.893 ten opzichte van 2019. Ook in de politiezones VLAS (Kortrijk-Kuurne-Lendelede) en Bredene/De Haan is een duidelijke toename merkbaar. Opmerkelijk is de evolutie in de politiezone RIHO (Roeselare-Izegem-Hooglede), waar het aantal vastgestelde snelheidsovertredingen net sterk daalde: van 21.462 in 2019 naar slechts 2.187 in 2023.
Rijbewijs met punten
Voor cd&v en mezelf begint verkeersveiligheid begint bij wederzijds respect, en de bewustwording daarvan. Elke verkeersdode is er één te veel. We moeten inzetten op wederzijds respect en sensibilisering, maar tegelijkertijd ook streng optreden tegen overtreders en recidivisten. Daarin hebben lokale besturen ook een belangrijke rol te spelen. Verkeersveiligheid begint bij de schoolpoort en het lokale drukke kruispunt. Gemeenten kennen de omgeving, de noden van de inwoners en de verkeersdrukte het beste. Voor veilige woonwijken, schoolomgevingen en fiets- en voetgangersnetwerken zijn die lokale besturen onmisbaar. Ik pleit om deze reden voor de correcte bevoegdheden en middelen op het vlak van verkeersveiligheid voor gemeenten en lokale besturen. Het slim inrichten van schoolomgevingen en woonwijken, maar ook het afbakenen van zones 30 zijn bevoegdheden voor die lokale besturen. Hoe efficiënter zij die rol kunnen opnemen, hoe beter.
Wat betreft de hardnekkige wegpiraten, zien cd&v en ikzelf soelaas in een centraal dataregister, oftewel het rijbewijs met punten. Het invoeren van het rijbewijs met punten is een essentieel sluitstuk van een moderne en verantwoordelijke verkeersaanpak. Dit systeem combineert preventie met consequenties. Wie zich aan de regels houdt, merkt weinig. Wie blijft overtreden, verliest zijn punten én – indien nodig – zijn rijbewijs. Dit systeem is er zeker niet om mensen die occasioneel een flitsboete krijgen zwaarder te bestraffen. Het is gericht tegen de recidivisten die herhaaldelijk de regels aan hun laars lappen en anderen in gevaar brengen met hun acties. Een dergelijke aanpak werd ook overeengekomen tussen de verschillende meerderheidspartijen, maar de concrete uitwerking ervan zal nog moeten blijken. Het rijbewijs met punten werkt in vele buurlanden en vermindert er effectief het aantal zware verkeersovertredingen. Het is hoog tijd dat we ook in België deze stap zetten.